- Eéndaagse leiderschapsdagen – Reflectie en inzicht.
- Meerdaagse leiderschapsretraites – Voor diepgaande ontwikkeling.
- Maatwerkprogramma’s – Aansluitend op bestaande trajecten.
Soms voel je het meteen: er is iets aan de hand in een groep, ook al is er niets gezegd. Of je reageert heftiger dan je had gewild in een gesprek. Je trekt je terug, past je aan of loopt vast in een patroon dat je niet goed kunt verklaren. Dat is de onderstroom. En ons brein speelt daarin een grotere rol dan we vaak beseffen.
De onderstroom is de laag onder ons bewuste gedrag. Wat we niet zeggen, maar wél voelen. Wat we niet kiezen, maar toch doen. In teams en organisaties werkt die laag voortdurend door. Het gaat om onbewuste reacties, patronen, loyaliteiten en emoties die mee bepalen hoe we ons gedragen. Maar ook op individueel niveau speelt die onderstroom. In ons eigen lichaam en brein. Veel van wat we doen, denken en voelen ontstaat zonder dat we daar bewust voor kiezen.
Hier worden herinneringen gekoppeld aan gevoelens en sociale ervaringen. Het limbische systeem helpt ons bij het herkennen van gezichten, het inschatten van emoties en het aanvoelen van groepsdynamiek. Dit systeem reageert snel, zonder dat we het doorhebben, en stuurt gedrag aan dat gericht is op erbij horen en veiligheid in de groep.
Dit is het oudste deel van ons brein. Het regelt vitale functies zoals ademhaling, hartslag en reflexen. Bij dreiging neemt dit brein het over: we vechten, vluchten of bevriezen. Deze automatische reacties zijn diep verankerd en gebeuren zonder tussenkomst van ons bewuste denken.
De hersenen werken als een alarmsysteem. Zintuiglijke informatie komt binnen via de thalamus en wordt razendsnel doorgegeven aan de amygdala – onze interne rookmelder. Bij dreiging activeert dit systeem direct het autonome zenuwstelsel. Pas daarna wordt de informatie doorgestuurd naar de prefrontale cortex, die de situatie kan beoordelen. Maar dan is de reactie vaak al in gang gezet.
Het limbische systeem speelt ook een grote rol in hoe we ons verhouden tot anderen. We voelen feilloos aan of we erbij horen, of dat er afstand is. Gedrag in teams of organisaties wordt grotendeels gestuurd door onbewuste afstemming. We nemen rollen op ons, vermijden confrontaties of dragen spanningen die niet van ons zijn – allemaal zonder bewuste keuze.
Ons brein maakt voortdurend verbindingen tussen ervaringen, woorden en overtuigingen. In de Relational Frame Theory (RFT) worden drie mechanismen benoemd:
Confirmatie: we zien vooral wat onze overtuigingen bevestigt
Coherentie: we maken verhalen kloppend, ook als dat ten koste gaat van nuance
Compliance: we passen ons aan om bij het systeem te horen
Deze patronen zijn evolutionair logisch, maar kunnen ons ook gevangen houden in oude verhalen.
Omdat veel reacties ontstaan in het limbisch systeem en het reptielenbrein, is praten – dat vooral via de cortex verloopt – niet altijd voldoende. Zeker bij stress of trauma staat het denkende brein op afstand. Daarom werken ervaringsgerichte methoden vaak beter. Ze spreken het lichaam en de diepere breinsystemen aan, waardoor er werkelijk iets kan verschuiven.
Denk bijvoorbeeld aan systemische opstellingen, lichaamsgerichte oefeningen of stiltemomenten in de natuur – manieren om met dieper weten in contact te komen, voorbij het denken.
Onderstromen zijn geen zweverig fenomeen, maar een natuurlijk gevolg van hoe ons brein, lichaam en systeem functioneren. Door ons bewust te worden van de automatische laag, ontstaat er ruimte om opnieuw af te stemmen: op wat van jou is, wat klopt in deze context, en wat misschien losgelaten mag worden.
📩 Wil je dit in praktijk brengen? In onze natuurprogramma’s en coachingstrajecten werk je ervaringsgericht met deze lagen – via opstellingen, lichaamswerk en reflectie in de natuur.
👉 Lees ook: Wat onder de oppervlakte leeft – over brein, lichaam, systeem en natuur
Coaching | Workshops | Natuurprogramma’s
Voor mensen en teams in organisaties die veerkrachtiger en van blijvende betekenis willen zijn via ontmoeten, ont-moeten & zinvolle actie.
Wat levert het op?
Voor wie?
Mogelijke natuurprogramma's
Benieuwd naar de mogelijkheden?
Voor wie is dit?
Wat levert het op?
Overige informatie:
Duur: 3-5 dagen in de natuur, inclusief overnachtingen
Intensiteit: Fysiek en mentaal intensiever – werken met wat er écht is.
Locaties: Drenthe, Veluwe, Wadden, internationaal of in overleg.
Wat kan dit voor jullie team betekenen?
Voor wie is dit?
Wat levert het op?
Overige informatie:
Duur: 1 dag – Met verdiepende gesprekken en ervaringsgerichte oefeningen.
Intensiteit: Lichte fysieke inspanning – de natuur als spiegel voor samenwerking.
Locaties: Drenthe, Veluwe, Wadden of in overleg.
Wat kan dit voor jullie team betekenen?
Een natuurlijke en succesvolle organisatieTijdens de oprichtingsfase inspireerde ons team ons bij het verankeren van onze bedrijfsfilosofie en kernwaarden. Door verrassende inzichten leerden we elkaar diepgaand kennen, ontdekten onze natuurlijke kracht, en hoe we willen samenwerken met elkaar en klanten. Met de ’talking stick’ en organisatieopstellingen verfijnden we snel onze visie en keuzes. Resultaat? In korte tijd hebben we een natuurlijke en succesvolle organisatie neergezet.
Verbinding tussen buik, hoofd en handenVoor onze organisatie is Johan van een bijzondere waarde, omdat hij als facilitator in staat is bij ons de brug tussen buik, hoofd en handen te slaan. Bij een team van oude rotten met allemaal een sterke eigen persoonlijkheid zorgt Johan’s werkwijze ervoor dat wanneer we samen zijn de maskers af zijn, we elkaar open en oprecht tegemoet treden en er een bijzondere band ontstaat die dieper strekt dan het professionele discours.
Diepgaande energie en verrassende doorbrakenJohan is in staat om met zijn opstellingen met een groep die energie te mobiliseren, waardoor knelpunten als vanzelf naar boven lijken te komen en de oplossing zich vervolgens als vanzelfsprekend aandient. Het effect van zijn werk is verbluffend, ik heb bij sceptische managers en “hardnosed” specialisten het spreekwoordelijke kwartje zien vallen.
Diepgaande inzichten en echte vooruitgangIk heb meerdere keren met Johan samengewerkt in organisatievraagstukken, samenwerking in teams, intervisie en reflectie. Een gesprek of werken met Johan geeft altijd inzichten. Inzichten die de echte reden aangeven wat aan de oppervlakte zichtbaar is en zich meestal onder water afspeelt, waarom dit zo is. Wat slechts opgelost of verbeterd kan worden als je weet waarom. Of niet, en dat weet je dan ook. Daarmee creëer je ruimte en voortgang. Voor mij is Johan naast kundig en gewoon prettig om mee samen te werken.
Verandering begint bij jezelfAls verandering voor een betere wereld een thema voor jou is, en je teamleden klaar zijn om met zichzelf in dialoog te gaan en het beste in zichzelf te ontdekken, dan is Johan de juiste persoon om je hierin te begeleiden en je op het goede spoor te zetten.
Inspirerende intervisie voor agile teamsJohan heeft voor het team van agile coaches een tiental intervisiesessies begeleid. De ervaringen waren zodanig positief dat we het aantal sessies hebben uitgebreid. Die sessies werden eens per 6 weken ingepland en Johan begeleidde ons op een heerlijke manier, met veel plezier, humor en deskundigheid. Dat deed hij via verschillende methoden en theorieën op een dusdanige manier dat we hier erg veel van hebben geleerd en in de praktijk hebben kunnen brengen.
Teamontwikkeling met blijvende impactWij hebben Johan bij herhaling uitgenodigd om het MT te begeleiden. Zijn sterkte ligt in het goed kunnen inschatten van de verschillende persoonlijkheden en elk van hen de ruimte te geven om even het hart te luchten en in de schijnwerper te staan.
Aan het einde van de sessie(s) is gepraat over de onderlinge verhoudingen, zijn de verschillen in aanpak benoemd en staan de neuzen dezelfde kant op.
In de maanden na de sessie is duidelijk de impact te merken die Johan heeft achtergelaten. Het team kent elkaars sterke en zwakke plekken weer en maakt gebruik van elkaars sterktes om moeilijke zaken op te pakken. De gezamenlijke strategie vooruit is er weer!
Verbindt mensen met hun essentieJohan breekt op zijn geheel eigen wijze zaken open en laat mensen weer verbinding maken met de essentie en de innerlijke koers. Zijn werk als facilitator van het organisatietheater is een vast element binnen de strategische workshops die we inmiddels met diverse organisaties hebben gedaan.
Transformatie voor een betere wereldDe potentie van Johan is mensen begeleiden in transformatieve processen op een manier zodat ze hun organisatie (mensen) en de wereld kunnen dienen.
De natuur als spiegelDe natuur. Wat een heerlijke stilte. Wat een mooie sensatie. Nooit geweten. Johan heeft mij geholpen te leren zien, horen en voelen in een zuivere pure omgeving. Weet steeds wat beter hoe me zelf vorm te geven en mezelf te zijn: Lost an eye, lost a part of I, gained a new Friend: Me.
Vertrouwen en diepgang in coachingIn coachinggesprekken heb ik Johan ervaren als zeer deskundig vertrouwenspersoon, iemand die erg goed naar je luistert en door de juiste vragen te stellen zelfinzicht krijgt. Daarbij heb ik nooit een oordeel of veroordeling gevoeld, wat me vertrouwen gaf om ook te vertellen over mijn angsten, valkuilen of tekortkomingen. Ik heb altijd uitgekeken naar deze gesprekken, ook al wist ik dat we soms een lastig onderwerp gingen bespreken.
Diepere inzichten en innerlijke rustIk had verwacht hindernissen in het leven op te zoeken en een manier te vinden om hiermee om te gaan. Dat is gelukt! Net zoals rust vinden. Je gaat de verdieping in, en vindt je innerlijke rust. Je gaat terug naar je gevoel, de basis en naar wat belangrijk is in je leven. Je krijgt antwoord op vragen en doelen en gaat oude gevoelens een plek geven.
De vraag achter de vraagVoordat je er erg in hebt komen er omgekeerde eierdopjes, een tafelopstelling, op tafel en stelt Johan je de vraag. De vraag die altijd te maken heeft met waarom je coaching zoekt. Bijvoorbeeld ‘de samenwerking in mijn team loopt niet lekker’. Johan vraagt altijd door en is daarmee samen met jou op zoek naar de echte reden achter iets of onder iets. Zodat je daarmee aan de slag kunt en verder komt.
Een kritische spiegel die je verder helptIk heb Johan leren kennen als een fijn mens. Hij is authentiek, doortastend, onderzoekend, beschouwend en durft mensen een kritische spiegel voor te houden. Allemaal ingrediënten die hem tot een goede coach maken.
Respectvolle en doeltreffende begeleidingJohan is puur en eerlijk over wat hij doet, werkt op een respectvolle wijze aan thema’s die jij zelf lastig vindt om aan te pakken. Jij blijft de eigenaar en de oplosser van de problemen waar je aan werkt, wat naar mijn mening de enige manier is om echte oplossingen te vinden.
Een hernieuwde kennismaking met jezelfIk kan iedereen aanraden om eens (hernieuwd) kennis te maken met zichzelf….
Direct en doeltreffend leiderschapJohan kent de waarde van people management. Heeft een duidelijke visie op zijn doelen en wat hij wil bereiken. Hij zal je niet vertellen wat je graag wilt horen. Hij vertelt wat je moet weten. Dat te accepteren is jouw echte uitdaging.
Een rust die blijvend isNog steeds voel ik dat het allemaal anders is, weet het soms niet goed uit te leggen. Ik heb een rust over mij gekregen die mij erg goed bevalt en blijvend is. Er wordt mij gevraagd hoe ik dit denk vast te houden. Ik kan er geen antwoord op geven, maar weet dat ik het vast ga houden, ’t is niet eens vasthouden het is zoals het is en dat is prima.
Verbinding tussen gevoel, denken en doenJohan is voor ons van grote waarde, omdat hij ons helpt de verbinding te leggen tussen gevoel, denken en doen. In een team van ervaren professionals met sterke persoonlijkheden, zorgt Johan’s aanpak ervoor dat we, wanneer we samen zijn, onze maskers laten vallen. We benaderen elkaar open en eerlijk, wat leidt tot een bijzondere band die verder gaat dan enkel professionele interactie.
Een ervaring die je dichter bij jezelf brengtDit was en is een van de meest bijzondere ervaringen in mijn leven. Het volledig loskomen van de achtbaan die het leven vaak is, is confronterend en genezend tegelijk. Ik wist daarna weer wie ik echt ben en waar mijn drijfveren liggen. Je komt dicht bij jezelf en je kan je weer verwonderen over de kleine dingen in het leven en er echt van genieten. Ik gun iedereen deze ervaring!
Helderheid en nieuwe keuzesDoor even afstand te nemen van mijn dagelijkse leven en weg te gaan van alle afleiding kreeg ik de ruimte in mijn hoofd om na te denken over de grote lijn in m’n leven. Door de gesprekken met coaches en deelnemers en de opdrachten kon ik objectiever naar mijn leven kijken. Ik vond een soort kracht die me zelfverzekerder maakte en waardoor ik me voornam om alleen nog maar dingen te gaan doen waar ik blij van word. Doordat ik zoveel dagen achtereen zo intensief bezig was met erachter te komen wat ik belangrijk vind in het leven overviel me opeens een soort inzicht alsof ik getroffen was door de bliksem en leek ik het ‘opeens’ te weten. Door daar ook nog concrete plannen aan te hangen, gevormd door gesprekken met de coaches en de deelnemers, zijn de eerste stappen tot een bewuster en waardevoller leven snel gemaakt.
De rust en kracht van de natuurHet is lastig woorden te geven aan deze mooie ervaring. Het biedt rust en geeft ontspanning. De natuurreis is voor iedereen een winst. Ik gun iedereen deze prachtige ervaring.
Meer gekregen dan ik had verwachtHet geheel aan activiteiten was prachtig en bijzonder leerzaam en verrijkend. Het leverde me zoveel meer op dan verwacht, ik ben ontzettend dankbaar dat ik deel uitmaak(te) van deze groep. En ik voelde me door Johan gezien en geaccepteerd.
Diepgaande inzichten in mijn levensverhaalIk heb het meest gehad aan het vertellen van ‘je levensverhaal’. Ik ontdekte dat ik niet alleen ben. Meerdere mensen maken moeilijke dingen mee, maar ze kunnen ook weer doorgaan met hun leven. Wanneer mijn gedachten alle kanten opgingen en ik mij meer in mijzelf keerde, op die momenten kreeg ik ook meer ondersteuning. Dit programma geeft de energie en inzichten om weer richting aan je leven te geven.
Een essentiële stap in mijn levenIk heb hier een super ervaring gehad en ook veel leermomenten die mij verder in mijn leven gaan helpen. Ik doe nu gewoon wat voor mijzelf goed voelt en heb niet steeds meer bevestiging nodig, en heb meer doorzettingsvermogen. Dit is echt mijn topjaar nu! Ik zou dit programma aanbevelen aan mensen die beter inzicht in zichzelf willen krijgen, vooruit willen en openstaan voor verbetering van denken.
Terug naar jezelf in de natuurTijdens de week in Slovenië kwam ik tot rust, hierdoor heb ik veel dingen over mijzelf geleerd. Het heeft mij dichter bij mijzelf gebracht, wat ervoor zorgt dat ik nu weer bezig kan met de dingen waar ik gelukkig van word en weer energie van krijg.
De natuur als spiegelDe natuur. Wat een heerlijke stilte. Wat een mooie sensatie. Nooit geweten. Johan heeft mij geholpen te leren zien, horen en voelen in een zuivere pure omgeving. Weet steeds wat beter hoe me zelf vorm te geven en mezelf te zijn: Lost an eye, lost a part of I, gained a new Friend: Me.
Vertrouwen en bijzondere ontmoetingen in de natuurJohan straalt vertrouwen uit en faciliteert deze natuurpelgrimage zeer kundig, er was ruimte voor bijzondere ontmoetingen!
Rust en hernieuwde levensvisieDit programma laat je terugkeren naar de rust in jezelf, waardoor duidelijker wordt welke keuzes je moet maken in je leven in Nederland. Het was heel fijn om met een kleine groep dit proces in te gaan.
Van commercieel architect naar puur mezelfIk heb onder begeleiding van Johan meerdere wilderness-trails en workshops gedaan. Hij heeft mij goed geholpen in mijn persoonlijke transformatie van commercieel architect naar wat ik nu ben, gewoon weer Ronald…
Een retraite die mijn blik veranderdeVoorafgaand aan de retraite twijfelde ik of deze retraite mij zou helpen met de vragen waar ik mee zat. Na een aantal gesprekken met Johan besloot ik uiteindelijk toch om mee te gaan. De retraite was voor mij een hele bijzondere ervaring. De meditaties, de oefeningen, de gesprekken, etc. hielpen allemaal mee om een beter inzicht te krijgen in mijn huidige situatie. De vragen waar ik mee kwam, bleken uiteindelijk niet de juiste vragen; ik besefte dat er vragen waren die veel belangrijker waren. De retraite heeft mij geholpen om dit in te zien en ik heb het gevoel dat ik op de goede weg ben met mijn leven.
Authentiek leiderschapstraining met blijvend effectMijn ervaring tijdens de authentiek leiderschap training was erg bijzonder. Sowieso op het moment zelf door de oefeningen, spellen en wonderlijke wandelingen in de natuur. De week was daarmee al een groot cadeau, maar het effect daarvan naderhand was overweldigend. Ik ervaar nog meer vrede en rust in mijn leven, durf mezelf te zijn zonder excuses te maken en heb tegelijkertijd helder wat de praktische stappen daarbij zijn in mijn leven. Ik kijk met grote dankbaarheid terug!
Dankjewel voor het invullen van het evaluatieformulier.
Hartelijke groet,
Johan
Dankjewel voor het invullen van het intakeformulier.
Mocht ik nog vragen hebben,
dan neem ik binnenkort nog contact met je op
Hartelijke groet,
Johan
Dankjewel voor je bericht. Ik neem snel contact met je op.
Hartelijke groet,
Johan de Kleine