De passie en bezieling op je werk is verdwenen. Hoe zit dat?
Wat als werk niet langer vervullend is? Ontdek waarom passie verdwijnt en wat je kunt doen om die terug te vinden.
Je bent ooit begonnen met passie en enthousiasme in je werk, maar ergens onderweg lijkt de bezieling te zijn verdwenen. Werk voelt als een aaneenschakeling van taken, cijfers en targets. Maar waar is de oorspronkelijke vonk gebleven? In dit artikel onderzoeken we hoe organisaties en systemen bijdragen aan het verlies van passie en hoe je jouw bezieling terugvindt.
Waarom verliezen we passie in ons werk?
Werkplezier verdwijnt vaak sluipenderwijs. Hoe komt dat?
Joris Luyendijk beschreef in Trouw (2015) hoe het banksysteem zijn werknemers omtovert tot amorele bankiers. Het systeem dwingt hen om mee te draaien in een kil, cijfermatig gestuurd proces, waardoor ethisch besef en passie worden verdrongen. Maar dit gebeurt niet alleen in de financiële wereld. Ook in de zorg, het onderwijs en het bedrijfsleven verliezen mensen hun oorspronkelijke motivatie. De waarde van werk wordt steeds meer bepaald door meetbare resultaten in plaats van de impact die het heeft op mensen. Organisatiesystemen en bedrijfsculturen die enkel gedreven worden door rendement en efficiëntie laten weinig ruimte voor de menselijke maat. Medewerkers stoppen hun passie in de ijskast om te kunnen blijven functioneren binnen de gestelde kaders. Gevoelens van voldoening en zingeving worden ingeruild voor het behalen van KPI’s, inspectie-eisen en bureaucratische richtlijnen.
Hoe beïnvloeden organisaties ons werkplezier?
Hoe komt het dat we vastlopen in ons werk? Hier zijn vier belangrijke factoren die meespelen.
Het systeem als keurslijf:
Veel professionals vertellen dat ze binnen hun werkplek twee gezichten hebben. Privé delen ze hun passie en de reden waarom ze ooit voor hun vak kozen. Maar op de werkvloer vertellen ze het verhaal van de organisatie, zonder zich hier nog echt mee verbonden te voelen.
De illusie van loyaliteit:
Veel werknemers blijven loyaal aan hun werkgever, zelfs als hun werk hen steeds verder van hun eigen waarden afdrijft. Dit komt voort uit een diepgeworteld menselijk overlevingsmechanisme. In vroegere tijden was het essentieel om deel uit te maken van een groep of stam om te overleven. Deze oeroude drang naar verbondenheid en acceptatie zit nog steeds in onze hersenen, ook al leven we in een moderne samenleving. Dit zie je terug in werkculturen waarin medewerkers zich conformeren aan de groepsnorm, uit angst om buiten de boot te vallen. Zelfs als een organisatiecultuur niet langer strookt met persoonlijke waarden, blijft de drang naar erkenning en acceptatie een sterke factor in het dagelijks functioneren. Wij zijn hiervoor zelfs bereid om de principes en regels van het systeem onvoorwaardelijk te volgen, terwijl ze maatschappelijk gezien verwerpelijk zijn, zoals Joris Luyendijk dat beschrijft.
De gevaren van vasthouden aan je comfortzone:
Een stabiel salaris, een goede werk-privébalans en een korte reistijd zijn prettige zekerheden die je werkgever kan bieden. Maar tegelijkertijd kan te lang vasthouden aan deze comfortzone ervoor zorgen dat je wereld steeds kleiner wordt. Het onbekende kan spannend zijn, maar als je rigiditeit ontwikkelt in je routine, kunnen problemen groter en zwaarder lijken en kan het leven steeds eentoniger aanvoelen.
Organisaties zijn levende systemen:
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, zijn bedrijven geen rationele machines, maar dynamische en levende systemen. Ze volgen de wetten van de natuur: samenwerking, flexibiliteit, wederzijdse afhankelijkheid en cyclische ontwikkeling. Omdat alle levende systemen met elkaar verbonden zijn, is onze invloed beperkt. Hoe graag je soms een organisatie of sector zou willen veranderen omdat het moreel niet juist voelt, is dat door deze onderlinge samenhang vaak ingewikkeld. Soms is verandering mogelijk, maar meestal alleen in kleine stappen en met veel geduld en doorzettingsvermogen.
Hoe nu verder? (praktische stappen of tips)
Er zijn vier manieren om met deze uitdaging om te gaan. Welke past bij jou?
1. een radicale stap zetten door te vertrekken
Soms is de enige manier om je bezieling terug te vinden door te vertrekken. Dit vraagt moed en een transformatieproces waarin je afscheid neemt van het oude en ruimte maakt voor een onbekende, maar mogelijk bevredigende toekomst.
Is dit een stap die je aanspreekt maar tegelijk spannend vindt kijk dan hier.
2. blijven en anders omgaan met de situatie
Je kiest ervoor om niet te vechten tegen alles wat je niet kunt veranderen, maar om je energie te richten op wat wél mogelijk is. In plaats van je te laten meeslepen door frustratie, leer je om anders naar je werkomgeving te kijken. Door te accepteren wat buiten jouw invloed ligt en je te focussen op de dingen die voor jou waardevol zijn, ontstaat er ruimte om je werk op een manier in te vullen die jou energie geeft. Zelfs in een systeem met veel beperkingen zijn er altijd lichtpunten. Door je aandacht hierop te richten, kun je betekenis en voldoening blijven ervaren in je werk.
Wil je graag hierbij gecoacht worden om de juiste vaardigheden hiervoor te leren, kijk dan hier.
3. samen een diepgaande verandering starten
Soms kun je binnen je organisatie samen met anderen verandering in gang zetten, zodat er meer ruimte komt voor bezieling in het werk. Dit kan door samen met collega's initiatieven te starten, zoals zelfsturende teams, coöperatieve structuren of een werkgroep voor cultuurverandering. Dit vraagt tijd en doorzettingsvermogen, maar wanneer je samen met anderen werkt aan een inspirerende werkcultuur, kan dit zowel je eigen werkplezier als dat van je collega's versterken. Wil je samen met anderen bouwen aan een bezielde werkomgeving?
Ontdek hoe wij teams en organisaties begeleiden bij duurzame verandering: Ontmoeten.Nu
4. iets anders erbij gaan doen waar je wel bezieling in kwijt kunt
Misschien kies je ervoor om binnen het huidige systeem te blijven, maar dan wel met een bewuste keuze. Gewoon omdat het een goed salaris biedt. Je accepteert de beperkingen en zoekt je passie in andere gebieden van je leven, zoals hobby’s, vrijwilligerswerk of als part-time ZZP’er werken in iets waarin je hart ligt.
Weet je nog niet precies wat je wil doen en hoe je dat aanpakt, kijk dan hier verder.
Hoe Ontmoeten.Nu hierbij kan helpen
Twijfel je over je volgende stap? Ontmoeten.Nu helpt professionals en teams om hun werk opnieuw zinvol te maken